วันศุกร์ที่ 13 สิงหาคม พ.ศ. 2553

มหัศจรรย์ป่าชายเลน

ป่าชายป่าชายเลน ขุมทรัพย์แห่งท้องทะเล
ป่าชายเลนเป็นทรัพยากรธรรมชาติที่มีคุณค่าอย่างยิ่งต่อระบบนิเวศชายฝั่งทะเล เป็นแหล่งรวมความหลากหลายทางชีวภาพของพืชและสัตว์น้ำนานาชาติของมนุษย์สังคมและเศรษฐกิจของประเทศอย่างมหาศาล
ป่าชายเลนมีประโยชน์ต่อระบบนิเวศของพื้นที่ชายฝั่งทะเลและอ่าวไทย
• แต่ปัจจุบันป่าชายเลนของประเทศไทยเรากำลังถูกบุกรุกและถูกทำลายลงไปโดยผู้แสวงหาผลประโยชน์ส่วนตนโดยเฉพาะต้นโกงกางเป็นไม้ชายเลนที่แปลกและขยายพันธุ์ค่อนข้างยาก เพราะต้องอาศัยระบบน้ำขึ้นลงในการเติบโตด้วย จึงขอให้ส่วนราชการที่เกี่ยวข้องคือ กรมป่าไม้ กรมประมง กรมชลประทานและกรมอุทกศาสตร์ ร่วมกันหาพื้นที่ที่เหมาะสมในการทดลองขยายพันธุ์โกงกาง และปลูกสร้างป่าชายเลนกันต่อไป


การฟื้นฟูป่าชายเลนโดยธรรมชาติ
• การเริ่มต้นชีวิตใหม่ของป่าชายเลน ไม่จำเป็นต้องหาซื้อเมล็ดพันธุ์ หรือต้นนกล้ามาปลูกแต่อย่างใด ด้วยกลไกการปรับตัวให้สามารถดำรงชีวิตอยู่ในสภาพแวดล้อมได้เมล็ดลักษณะพิเศษของพืชป่าชายเลน เช่น โกงกาง เป็นฝักแหลม ยาว เมื่อแก่จึงหล่นจากต้น และปักบนดินเลนที่อ่อนนุ่ม พร้อมที่จะเจริญเติบโตเป็นต้นไม้ใหญ่ต่อไปโดยไม้ต้องพึ่งพามนุษย์
• ป่าชายเลนมีความสำคัญต่อระบบนิเวศวิทยาแนวชายฝั่งอย่างยิ่ง เนื่องจากเป็นถิ่นกำเนิดและเป็นที่เจริญเติบโตของพันธุ์พืชและพันธุ์สัตว์น้ำนานาชนิด ที่เอื้อต่อการคงอยู่ของวงจรระบบนิเวศบริเวณชายฝั่ง และการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจของประเทศ
• ศ.ดร สนิท อักษรแก้ว นักวิชาการชาวไทยที่ศึกษาวิจัยป่าชายเลน ได้ให้นิยายความสำคัญของป่าชายเลนไว้มากมาย โดยเปรียบป่าชายเลนว่าเป็นเสมือน “บ้าน” ของพันธุ์สัตว์น้ำและพันธุ์พืชนานชนิด ที่ใช้เป็นแหล่งเพาะพันธุ์และเจริญเติบโต เป็นเสมือน “ครัว” ซึ่งได้ธาตุอาหารหล่อเลี้ยงชีวิตพืชและสัตว์จากเศษใบไม้ที่หลุดร่วงสลายเป็นอาหารในดิน เป็นเสมือน “ โรงบำบัดน้ำเสีย” เนื่องจากรากและลำต้นของพันธุ์ไม้ชนิดต่าง ๆ เป็นด่านกรองสิ่งปฏิกูลในน้ำก่อนที่จะไหลลงสู่ทะเล เป็นเสมือน “โรงยา” ด้วยพืชหลายชนิดมีสรรพคุณทางสมุนไพรบำบัดอาการของโรคต่าง ๆ ได้ดี เป็นเสมือน “ปอด” เนื่องจากสภาพธรรมชาติที่ร่มรื่น ช่วยให้อากาศบริเวณชายฝั่งทะเลสะอาด บริสุทธิ์ เป็นเสมือน “สะพาน” ที่เชื่อมต่อระหว่างพื้นที่ชายฝั่งและทะเลและที่สำคัญ คือ เป็นเสมือน “อู่ข้าวอู่น้ำ” ของประชาชนที่อาศัยอยู่ตามแนวชายฝั่งได้ทำประมง และใช้ประโยชน์จากพืชนานาพันธุ์เพื่อการดำรงชีวิต ป่าชายเลนจึงเปรียบเสมือนลมหายใจของสิ่งมีชีวิตที่ต้องดำรงอยู่อย่างพึ่งพาอาศัยกันอย่างสมดุลตามธรรมชาติ แต่ในระยะหลายสิบปีที่ผ่านมา สภาพป่าชายเลนตามแนวชายฝั่งทะเลด้านอ่าวไทยและด้านทะเลอันดามันถูกทำลายไปมาก ซึ่งหากปล่อยปละละเลยกันต่อไป อาจเกิดผลกระทบที่จะสร้างความเสียหายต่อสมดุลทางระบบนิเวศธรรมชาติมากเกินกว่าจะแก้ไขได้ทัน และป่าชายเลนอาจกลายเป็นเพียงภาพในอดีตที่เคยปราฎกบนผืนแผ่นดินไทยเท่านั้น
• ในปี 2534 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมีพระราชดำรัสให้ส่วนราชการที่เกี่ยวข้อง ดูแลฟื้นฟูและอนุรักษ์พื้นที่ป่าชายเลนตามแนวชายฝั่งทะเลของไทยที่ถูกทำลาย การไฟฟ้านครหลวงได้ร่วมสนองแนวพระราชดำรัส ในการเติมชีวิตและลมหายใจแก่พื้นที่ป่าชายเลนของไทยให้กลับมาเป็นทรัพย์ในดินสินในน้ำอันมีค่าของแผ่นดินไทยอีกครั้ง ด้วยการจัดโครงการปลูกป่าชายเลน ณ ป้อมพระจุลจอมเกล้า จังหวัดสมุทรปราการ รวมทั้งการถ่ายทอดเรื่องราวของป่าชายเลน ในปฎิทินประจำปี 2548 ชุด “รักษ์ป่าชายเลน” นำเสนอความสำคัญ ความงดงาม ความมีชีวิตชีวาของผู้คนและสิ่งมีชีวิตอื่น ๆ ที่ดำรงอยู่ ณ ผ่าชายเลนที่อุดมสมบูรณ์ อันจะก่อให้เกิดความตระหนักและก่อพลังในในของคนไทย ในการร่วมกันฟื้นฟูและอนุนักษ์ป่าชายเลนของไทยให้เป็นสมบัติของแผ่นดินตราบนานเท่านาน

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น